Ν. 3869/2010 : Τροποποίηση απόφασης ρύθμισης οφειλών ως προς το ποσό των μηνιαίων καταβολών με προσωρινό καθορισμό μηδενικών καταβολών

  Παρατηρήσεις  Αθανασίου Γ. Κρητικού , δημοσιευμένες στο EφΑΔ 1/2013. 83 , επί της απόφασης 434/Φ.328/2012 του Ειρηνοδικείου Αθηνών, σχετικά με την τροποποίηση της ρύθμισης των οφειλών ως προς το ποσό των μηνιαίων καταβολών με προσωρινό καθορισμό μηδενικών καταβολών.

Εφόσον η αίτηση του οφειλέτη κριθεί νόμιμη και βάσιμη ακολούθως γίνεται η υπαγωγή του στη ρύθμιση του Ν 3869/2010. Ειδικότερα, ο οφειλέτης υποχρεώνεται να καταβάλει επί τετραετία κατά μήνα τις δόσεις που προσδιορίζει το δικαστήριο με βάσει τα κριτήρια της παρ. 2 άρθρου 8 Ν 3869/2010. Ένα από τα κριτήρια αυτά είναι και τα εισοδήματα του οφειλέτη. Η ρύθμιση αυτή γίνεται κατά τρόπο οριστικό. Ωστόσο σε περίπτωση μεταγενέστερης δηλαδή μετά την έκδοση της αποφάσεως μειώσεως αυτών παρέχεται από το νόμο η δυνατότητα στον οφειλέτη να επιδιώξει και επιτύχει τροποποίηση της αρχικής αποφάσεως κατά το μέρος αυτής που ορίζει μηνιαίες επί τετραετία καταβολές. Βάση μίας τέτοιας αιτήσεως αποτελεί η παρ. 4 άρθρο 8 Ν 3869/2010. Αξία προς την κατεύθυνση αυτή έχει ο προσδιορισμός δικασίμου σε σύντομη δικάσιμο ώστε ο οφειλέτης να εκμεταλλευθεί εγκαίρως την προσδοκώμενη μείωση τη στιγμή που δεν είναι κατά νόμο δυνατή η εν μέρει ή εν όλω αναστολή εκτελέσεως της αποφάσεως ενόψει της παρ. 6 άρθρο 8 Ν 3869/2010. Αυτό σημαίνει ότι ο οφειλέτης μέχρι τη συζήτηση της αιτήσεως τροποποιήσεως, αλλά και περαιτέρω μέχρι τη δημοσίευση της αποφάσεως που θα δέχεται τουλάχιστον εν μέρει την αίτηση τροποποιήσεως πρέπει να καταβάλει κανονικώς τα ποσά που έχει ορίσει η απόφαση. Ωστόσο η δυσχερής θέση του οφειλέτη στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών του διευκολύνεται από το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 άρθρο 8 Ν 3869/2010 κατά το οποίο το δικαστήριο μπορεί να προσδώσει στην τροποποιητική απόφασή του, με την οποία μειώνονται οι μηνιαίες δόσεις, αναδρομική δύναμη, εφόσον κατά κανόνα διατυπώνεται σχετικό αίτημα από την πλευρά του οφειλέτη.

Στη δίκη που έχει ως αντικείμενο την τροποποίηση της αρχικής αποφάσεως προς το σκοπό μειώσεως των μηνιαίων δόσεων εφαρμογή έχει και η παρ. 5 άρθρο 8 Ν 3869/2010 με σκοπό να ορισθούν με την τροποποιητική απόφαση όχι απλώς μικρότερες αλλά και μηδενικές καταβολές. Οι μηδενικές αυτές καταβολές είτε θα καλύπτουν ολόκληρο το υπολειπόμενο μέχρι τη συμπλήρωση της τετραετίας διάστημα είτε θα καλύπτουν μικρότερο διάστημα και δη μέχρι τη νέα δικάσιμο που θα ορίσει το δικαστήριο μετά παρέλευση πενταμήνου για να γίνει επαναπροσδιορισμός των μηνιαίων καταβολών. Η τελική επιλογή ανήκει στο δικαστήριο το οποίο θα κρίνει με βάση την κρισιμότητα των προβαλλομένων και αποδεικνυομένων περιστάσεων. Σημειώνεται ότι για να έχει αναδρομική δύναμη η απόφαση που ορίζει μηδενικές καταβολές σε τροποποίηση προηγουμένως εκδοθείσης αποφάσεως πρέπει τούτο να ορίζεται σαφώς στην δικαστική απόφαση. Διαφορετικά οι μηδενικές καταβολές αρχίζουν αμέσως μετά τη δημοσίευση της σχετικής δικαστικής αποφάσεως.

Η δυνατότητα τροποποιήσεως της αποφάσεως με την οποία ορίζονται επί τετραετία κατά μήνα καταβολές προβλέπεται στην παρ. 4 άρθρο 8 Ν 3869/2010. Η τροποποίηση δηλαδή αναφέρεται στην περίπτωση της παρ. 2 άρθρο 8 Ν 3869/2010. Κατ’ αρχήν δεν εφαρμόζεται για το τμήμα της αποφάσεως με την οποία διατάχθηκε ρευστοποίηση ρευστοποιήσιμων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 9 Ν 3869/2010 ούτε για το τμήμα της αποφάσεως με την οποία έγινε από το δικαστήριο εξαίρεση από την εκποίηση της κύριας κατοικίας του οφειλέτη και αυτός υποχρεώθηκε να καταβάλει μηνιαίες δόσεις με βάση την παρ. 2 άρθρο 9 Ν 3869/2010. Ωστόσο δεν μπορεί ν’ αποκλεισθεί δυνατότητα τροποποιήσεως της αποφάσεως και κατά τα άνω τμήματα με βάση τη γενική διάταξη του άρθρου 758 ΚΠολΔ εφόσον επήλθε μεταβολή πραγμάτων σε τέτοιο βαθμό που επηρεάζουν ουσιωδώς και τα τμήματα των άνω αποφάσεων, δηλαδή πρόκειται για μεταβολές πραγμάτων που αφορούν τη διαμόρφωση του περιεχομένου της υπό τροποποίηση δικαστικής αποφάσεως. Τέτοια μπορεί να αποτελέσει η επελθούσα μείωση της εμπορικής αξίας της κύριας κατοικίας, η οποία εξαιρέθηκε από την εκποίηση.

Η δημοσιευόμενη απόφαση είναι, καθόσον δύναμαι να γνωρίζω, από τις πρώτες, η οποία επιτυχώς εφήρμοσε τη διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 8 Ν 3869/2010 εν συνδυασμώ προς την παρ. 5 του ίδιου άρθρου ορίζοντας μηδενικές καταβολές μετά τη δημοσίευσή της και νέα δικάσιμο μετά πεντάμηνο διάστημα για τυχόν επαναπροσδιορισμό των μηνιαίων καταβολών χωρίς να θίξει τα μέρη της προηγούμενης αποφάσεως με τα οποία κατ’ εφαρμογή των παρ. 1 και 2 του άρθρου 9 Ν 3869/2010 το μεν είχε διαταχθεί ρευστοποίηση δύο (2) ακινήτων του οφειλέτη το δε είχε διαταχθεί η εξαίρεση από την εκποίηση της πρώτης κατοικίας με υποχρέωση του οφειλέτη να καταβάλει σε μηνιαίες δόσεις το ποσό των 63.750 ευρώ που αποτελούσε το 85% της εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας.

Αθανάσιος Γ. Κρητικός,

Αντιπρόεδρος ΑΠ, ε.τ. 

Πηγή : nbonline.gr